Hệ phái Kagyu của Phật giáo Tây Tạng có nguồn gốc từ thời Đức Phật Thích Ca. Nguồn gốc quan trọng nhất cho các thực hành cụ thể đặc trưng cho hệ phái Kagyu là thiền sinh vĩ đại người Ấn Độ Tilopa (988-1069), một trong 84 đại thành tựu giả của Ấn Độ, người đầu tiên phát triển tuệ giác tự phát của chứng ngộ giác ngộ.

Ông đã đạt được nhận thức này thông qua các phương pháp được Đức Phật Thích Ca dạy cho các học trò thân cận nhất của mình, các phương pháp tiếp tục được thực hành dưới thời của Tilopa. Đổi lại, sự chứng ngộ của những vị đạo sư này đã được truyền lại cho các đệ tử của họ qua những vị tổ tiên vĩ đại của dòng truyền thừa: Đại thành tựu giả Ấn Độ NaropaMarpa – dịch giả vĩ đại, Milarepa – nhà yogi vĩ đại nhất của Tây Tạng, và sau đó đến Gampopa, bậc thầy Mật tông được Đức Phật tiên tri.

Xem bài viết này trên Instagram

Bài viết do KarmapaJugend (@svphi418) chia sẻ

Xem thêm những hệ phái chính khác của Phật giáo Tây Tạng:

Lịch sử hình thành hệ phái Kagyu

Tsang Pa Khan (Vua của Tsang Pa) Phun-tsog Ramgyal Thờ phụng Kagyu Pa. Và ông ghét hệ phái Gelug mới nổi. Vào năm 1617 sau Công Nguyên, những người theo Gelug Pa ở Kharkha, Mông Cổ đã từng lập liên minh để tấn công Tsang Pa Khan. Năm 1618 sau Công Nguyên, Karmapa (Lạt ma đứng đầu hệ phái Kagyu) cử hơn 10.000 người đến giải cứu, và đánh bại liên quân Gelug Pa, sau đó chiếm đóng Lhasa, những tu sĩ Gelug còn lại chạy trốn lên phía bắc.

Do đó, hệ phái Kagyu trở thành tôn giáo trọng điểm quốc gia ở Tây Tạng cổ đại, và dời thủ đô từ Shigatse đến Lhasa. Vì vậy, năm 1618 sau Công nguyên được coi là sự khởi đầu của Tsang Pa Khan để thay thế chế độ Pakhu cai trị Tây Tạng dưới sự hỗ trợ của các nhà sư Kagyu.

Xem bài viết này trên Instagram

Bài viết do Central West Buddhists (@centralwest_buddhists) chia sẻ

Dòng thời gian của các Bậc thầy dòng truyền thừa Kagyu sơ khai

Dòng truyền thừa của hệ phái Kagyu nhấn mạnh tính liên tục của các chỉ dẫn bằng miệng được truyền từ thầy sang học trò, từ đó cái tên “Kagyu” bắt nguồn từ đâu. Dưới đây là một đoạn giới thiệu ngắn về các Bậc thầy của dòng truyền thừa Kagyu ở dạng dòng thời gian:

Vajradhara – vị phật pháp thân nguyên thủy và nguồn gốc của sự chứng ngộ.

Tilopa – người thầy Kagyu đầu tiên và là bậc thầy của Đại ấn và Mật điển.

Naropa – Học giả Nalanda vĩ đại, đại thành tựu giả và là học trò của Tilopa.

Marpa – Du hành đến Tây Tạng để nhận truyền thừa từ Naropa và Maitripa.

Milarepa – Yogi vĩ đại nhất của Tây Tạng, người đã đạt được phật tính trong một đời.

Gampopa – Truyền thống yogic và Kadampa tổng hợp, vị thầy của Đức Karmapa thứ nhất.

Cây truyền thừa hệ phái Kagyu
Cây truyền thừa hệ phái Kagyu

Kinh thánh Kagyu

Kinh điển Phật giáo tổng quát của Kagyur (bk’a ‘gyur) – “lời dịch của Đức Phật,” và Tengyur (bstan’ gryur) – “chuyên luận được dịch” cung cấp các nguồn chính cho dòng Kagyu.

Ngoài ra, dòng truyền thừa còn dựa vào hàng trăm quyển từ các đạo sư Kagyu, bắt đầu từ các đại thành tựu giả Ấn Độ, Tilopa, Naropa, cũng như từ các thiền sinh Tây Tạng, Marpa, Milarepa, Gampopa, Karmapas, và các đạo sư vĩ đại khác của tất cả các dòng kagyu.

Một số tác phẩm tiêu biểu nhất của các đạo sư Tây Tạng Kagyu là tác phẩm của Marpa, Bài ca Kim cương của Milarepa, Tác phẩm được sưu tầm của Gampopa, của Karmapas, của Drikhung Kyöppa Jigten Sumgon, và của Drukpa Kunkhyen Pema Karpo, và các tác phẩm của nhiều bậc thầy khác.

Các Karmapas đóng một vai trò rất quan trọng trong việc bảo tồn dòng truyền thừa thông qua việc đóng góp vào kinh điển của hệ phái Kagyu.

Ví dụ, Karmapa thứ nhất , Düsum Khyenpa (1110-1193), thứ hai, Karma Pakshi (1206-1282), và thứ chín, Wangchuk Dorje (1556-1603) được biết đến với những thành tựu đặc biệt trong thiền định và sự đóng góp của họ trong các tác phẩm chủ yếu tập trung trên dòng tu.

Vị thứ ba, Rangjung Dorje (1284-1339), thứ bảy, Chödrak Gyatso (1454-1506), và thứ tám, Mikyö Dorje (1507-1554), nổi tiếng với các tác phẩm học thuật của họ trong các bài bình luận kinh điển và tantra. Thứ mười, Chöying Dorje (1604-1674) là một nghệ sĩ và nhà thơ lớn.

Sau đó vào thế kỷ 19, Đạo sư Jamgon Kongtrul vĩ đại (1813-1899) đã biên soạn “Kho bạc của Kagyu Mantraya”, cuốn sách này đã trở thành một trong những nguồn chính của các chỉ dẫn, quán đảnh Mật thừa và Sadhanas cho dòng truyền thừa Kagyu.

Hành trình Tantra và Mahamudra

Hệ phái Kagyu thực hành những điểm tinh túy của cả giáo lý kinh điển và mật tông, đặc biệt chú trọng đến giáo lý Mật thừa của giáo lý Kim Cương thừa và Đại Ấn. Trong truyền thống này, có hai con đường chính: con đường thiện xảo và con đường giải thoát.

Con đường của phương tiện thiện xảo (thabs lam)

Đây là con đường của tantra hay Kim cương thừa rất phong phú về phương pháp hoặc phương tiện thiện xảo. Con đường này bao gồm hành trình trên bốn cấp độ của tantra:

  1. Kirya-tantra, hoạt động hoặc tantra hành động,
  2. Charya-tantra, tantra đính hôn hoặc thực hiện,
  3. Yoga-tantra, thực hành tâm linh chuyên sâu,
  4. Anuttarayoga-tantra, Yoga tantra vượt trội hoặc không được giải thích.

Mật tông cuối cùng có ba phần chính: tantra cha (pha rgyud), tantra mẹ (ma rgyud), và tantra bất nhị (gnyis med rgyud). Hệ phái Kagyu nhấn mạnh ba tantra này là chung; tantra mẹ và tantra bất nhị là đặc biệt riêng. Tất cả các thực hành mật tông về cơ bản bao gồm hai yếu tố chính – đào tạo trong Giai đoạn Phát triển (bskyed rim hoặc Utpatti-krama), các thực hành quán tưởng.

Xem bài viết này trên Instagram

Bài viết do Sukhasiddhi Foundation (@sukhasiddhi) chia sẻ

Giai đoạn Phát triển của Mật thừa Yidams (yi dam – tâm giác ngộ hiển lộ trong các hình thức khác nhau của Bổn tôn) trong dòng truyền thừa Kagyu được giảng dạy thông qua nhiều loại thực hành Tantras và Yidam. Ba thực hành Tantric Yidam chính duy nhất của Hệ phái Kagyu là:

  1. Vajrayogini (rdo rje phag mo),
  2. Cakrasambhava (khor lo sde mchog),
  3. Gyalwa Gyamtso (rgyal ba rgya mtsho).

Ngoài ra còn có một số thực hành bảo hộ mật tông như các hình thức khác nhau của Mahakalas, và những hình thức khác.

Giai đoạn Hoàn thành của thực hành Mật thừa sâu xa nhất được dạy là giai đoạn thiêng liêng và sâu sắc nhất trong tất cả các cấp độ của thực hành Mật thừa. Điều này bao gồm các thực hành Prana (rlung), Nadi (rtsa) và Bindu (thig le).

Một trong những bản chất cốt lõi của các thực hành truyền thừa Kagyu là thực hành Giai đoạn Hoàn thành (rdzogs rim / Sampanakrama) của tantra Mẹ Anuttarayoga, được biết đến với cái tên Sáu pháp của Naropa (thuốc nA ro chos), được biết đến rộng rãi ở phương tây với tên gọi Sáu Yogas Của Naropa. Dòng truyền thừa tantra này vẫn tiếp tục cho đến ngày nay trong tất cả các hệ phái Kagyu và đặc biệt là trong dòng truyền thừa Karma Kagyu.

Con Đường Giải Thoát (grol lam)

Đây là sự thực hành của Mahamudra (phyag rgya chen po) nổi tiếng nhất, hay còn gọi là The Great Seal, là phương pháp rèn luyện thiền định cao nhất và là nét độc đáo của truyền thống Kagyu. Trong dòng dõi của Gampopa, có ba cách ban các chỉ dẫn Mahamudra hay ba loại Mahamudra. Ba loại truyền thống Mahamudra này là:

  1. Kinh Mahamudra (mdo lugs),
  2. Thần Chú Mahamudra (sngags lugs),
  3. Bản chất Mahamudra (snying po lugs).

Gampopa, người sắp đến đã được tiên tri bởi Đức Phật, đã dạy Mahamudra theo ba cách khác nhau và điều này đã trở thành một truyền thống trong hệ phái Kagyu. Truyền thống này và dòng họ được tiếp tục cho đến ngày nay. Trong khi được giảng dạy trong tất cả các Hệ phái Kagyu, nó được giảng dạy rất rõ ràng trong dòng Karma Kagyu.

Cả hai khía cạnh của giáo lý Tantra và Mahamudra đều được kết nối với sự hiểu biết trực tiếp và nhận thức bản chất của tâm, trong truyền thống này được gọi là “tâm bình thường” (thamal gyi shepa) và “tâm kim cương” (sems kyi rdo rje).

Hai đường lối chính của việc thực hành và hướng dẫn thiền định này là chung cho tất cả các trường phái của truyền thừa Kagyu nói chung, liên quan đến các điều khoản của Bốn Mật điển hoặc mô hình hướng dẫn chính về mặt đất, con đường và quả vị của Mahamudra. Tuy nhiên, có những khác biệt nhỏ trong cách trình bày những khía cạnh này và phương pháp tiếp cận Tantra và Mahamudra.

Xem bài viết này trên Instagram

Bài viết do Tibet In History and Culture (@tibetinhistory) chia sẻ

4 trường phái chính và 8 dòng truyền thừa của hệ phái Kagyu

Truyền thống Dakpo Kagyu của Gampopa đã tạo ra 4 trường phái chính hoặc lớn do các đệ tử thành tựu của ông thành lập.

Bốn trường phái chính

1- Phaktru (‘Phag Gru) Kagyu

Deshek Phagmo Drupa Dorje Gyalpo (1110-1170), là một trong những học trò chính của Gampopa và đặc biệt được biết đến nhờ sự chứng ngộ và truyền thừa dòng Đại Thủ Ấn, đã sáng lập ra dòng truyền thừa này: Hệ phái Kagyu. Ông cũng thành lập một tu viện ở khu vực Phakmo, sau này được gọi là Densa Thil. Nhiều trường phái bổ sung của hệ phái Kagyu đã phát triển từ các đệ tử của Phakmo Trupa.

2- Kamtsang (Kam Tshang) Hay Karma (Kar Ma) Kagyu

Vị Karmapa thứ nhất, Düsum Khyenpa (1110-1193), là một trong những học trò chính của Gampopa, đã sáng lập ra dòng truyền thừa này của Hệ phái Kagyu. Năm 1139 CN, ở tuổi ba mươi, Düsum Khyenpa gặp Gampopa và trở thành đệ tử của ông. Truyền thống này vẫn tồn tại mạnh mẽ và thành công chủ yếu nhờ vào sự hiện diện của một dòng luân hồi không gián đoạn của người sáng lập, các Karmapas kế tiếp.

Tất cả các hóa thân kế tiếp của các Karmapa đều được biết đến rất nhiều ở mọi vùng của Tây Tạng và trong số tất cả các học viên Phật giáo Tây Tạng, vì những thành tựu của họ trong thiền định, học thuật và các hoạt động lợi ích chúng sinh.

Đức Gyalwa Karmapa thứ mười sáu, Rangjung Rigpe Dorje (1924-1981) là người đứng đầu toàn bộ truyền thống Kagyu. Hóa thân của Ngài, Đức Gyalwa Karmapa thứ mười bảy, hiện đang sống ở Ấn Độ với tư cách là một người tị nạn Tây Tạng lưu vong.

Dòng Karma Kagyu đã đóng một vai trò rất quan trọng trong việc bảo tồn và tiếp nối, không chỉ Karma Kagyu, mà còn toàn bộ các truyền thừa Kagyu đã được truyền lại từ Marpa, Milarepa và Gampopa. Dòng Karma Kagyu có ảnh hưởng lớn nhất trong các dòng Phật giáo Tây Tạng bên ngoài Tây Tạng, và truyền thống này được nghiên cứu và thực hành trên khắp thế giới ngày nay.

3- Tsalpa (Tshal Pa) Kagyu

Lama Zhang, còn được gọi là Yudakpa Tsondu Dakpa (1123-1193), có vị thầy chính là Wangom Tsultrim Nyingpo, một học trò của Gampopa, đã sáng lập ra truyền thống này. Ông cũng là người sáng lập tu viện Gungthang và có nhiều học trò uyên bác.

4- The Barom (‘Ba’ Rom) Kagyu

Barom Darma Wangchuk, một học sinh của Gampopa, đã thành lập truyền thống này. Ông cũng là người sáng lập tu viện Barom ở vùng Latö phía bắc của Tây Tạng và tên của truyền thống bắt nguồn từ đó.

Xem bài viết này trên Instagram

Bài viết do @lamagyourme chia sẻ

Tám dòng truyền thừa bổ sung

Tám trường thừa bổ sung hoặc phụ của hệ phái Kagyu đã phát triển trong Phaktru Kagyu.

1. Drikhung (‘bri gung) Kagyu được thành lập bởi Drikhung Kyopa ​​Jigten Sumgyi Gönpo (1143-1217). Drikung Kyapgön Chetsang Rinpoche (sinh năm 1946), cư ngụ tại Dehradun, Ấn Độ, hiện là trưởng dòng truyền thừa Drikhung Kagyu.

2. Drukpa (‘brug pa) Kagyu được thành lập bởi Drupchen Lingrepa Pema Dorje (1128-1188), một học trò của Phagmo Drupa, và đệ tử của ngài Chöje Tsangpa Gyare Yeshe Dorje, (1161-1211). Họ đã thành lập trụ sở đầu tiên của dòng truyền thừa này, Tu viện Namdruk ở miền trung Tây Tạng. Sau đó, Kunkhyen Pema Karpo (1527-1592) thành lập Druk Sang-ngak Chöling ở miền nam Tây Tạng, nơi trở thành trụ xứ chính của dòng truyền thừa này.

Kapgön Drukchen Rinpoche, sống ở Darjeeling, Ấn Độ, là người đứng đầu hiện tại của dòng truyền thừa. Dòng truyền thừa này, được coi là quốc giáo của Vương quốc Bhutan, ban đầu do đạo sư Drukpa Kagyu vĩ đại Shabdrung Ngawang Namgyal mang đến đó và phát triển mạnh mẽ ở Bhutan trong suốt nhiều thế kỷ. Đức Pháp vương Je Khenpo của Bhutan và Quốc vương Bhutan Jigme Singye Wangchuck hiện nay là người đứng đầu Drukpa Kagyu ở Bhutan.

3. Taklung Kagyu được thành lập bởi Taklung Thangpa Tashi Pal (1142-1210). Taklung Shapdrung Rinpoche, hiện đang đứng đầu dòng truyền thừa, cùng với Taklung Matul Rinpoche và Tsatrul Rinpoche.

4. Yasang (g.y’a bzang) Kagyu được thành lập bởi Zarawa Kalden Yeshe Senge (? – 1207 d.), Một học trò của Phakmo Trupa, và đệ tử của ông là Yasang Chöje Chökyi Mönlam (1169-1233). Yasang Chöje thành lập tu viện Yasang hay Yamsang (g.yam bzang) vào năm 1206 và tên của dòng truyền thừa bắt nguồn từ đó.

5. Trophu (khro phu) Kagyu được thành lập bởi Rinpoche Gyatsa, cháu trai và là học trò của Phakmo Trupa, và đệ tử của ông là Trophu Lotsawa Champa Pal (1173-1225). Trophu Lotsawa đã thành lập tu viện và viện Trophu ở vùng Tsang, miền trung Tây Tạng và tên của dòng truyền thừa bắt nguồn từ đó.

6. Shuksep (shug gseb) Kagyu được thành lập bởi Gyergom Tsultrim Senge (1144-1204), một học trò của Phakmo Trupa. Ngài thành lập tu viện Shuksep vào năm 1181 CN, tại khu vực Nyephu thuộc vùng Chushur, miền trung Tây Tạng, từ đó có tên dòng truyền thừa.

7. Yelpa (yel pa) Kagyu được thành lập bởi Yelpa Drupthop Yeshe Tsekpa (thế kỷ 17), Người đã thành lập các tu viện ở Yelphuk.

8. Martsang (smar tshang) Kagyu được thành lập bởi Martsang Sherab Senge, một học sinh của Phakmo Trupa.

Shangpa Kagyu

Shangpa Kagyu, một trong những hệ phái Kagyu chính, được thành lập bởi thiền sinh vĩ đại, Khyungpo Naljor (978-1079). Khyungpo Nyaljor đi du lịch đến Nepal, nơi ông gặp Acharya Sumati và được đào tạo như một phiên dịch viên và sau đó đi đến Ấn Độ. Ngài đã nhận giáo lý từ 150 học giả và thiền sinh tinh thông các giáo lý Kim Cương thừa. Các thầy chính của Khyungpo Naljor là Sukhasiddhi, Rahulagupta và Niguma. Khi trở về Tây Tạng, ông nhận giới nguyện xuất gia từ đạo sư Kadampa, Langri Thangpa.

Khyungpo Naljor đã thành lập nhiều tu viện ở các vùng Phenyul và vùng “Shang” của khu vực Tsang, Tây Tạng, và do đó, dòng truyền thừa mà ông thành lập được gọi là Kagyu “Shangpa”. Ông tiếp tục các hoạt động giảng dạy và truyền bá dòng truyền thừa “Shangpa” Kagyu trong hơn 30 năm ở Tây Tạng. Ông có nhiều học trò và truyền lại dòng dõi mà ông đã nhận được, điều này tiếp tục cho đến ngày nay.

Một số thực hành chính của dòng Shangpa Kagyu là Chakrasambhava, Hevajra, Mahamaya, Guhyasamaja, Six Doctrines của Niguma, Mahamudra, Six-arm và White Mahakala, và những pháp khác.

Jamgon Kongtrul Vĩ Đại đã nỗ lực to lớn để hồi sinh và bảo tồn dòng truyền thừa của Shangpa Kagyu, hiện đang phát triển rực rỡ ở Tây Tạng và bên ngoài nhờ những gia hộ và nguyện vọng của Jamgon Kongtrul và Karmapa thứ 16. Hai trong số những đạo sư chính của Shangpa Kagyu đương thời là Rất đáng kính Kalu Rinpoche (1905-1989)Bokar Rinpoche.

Kagyu Seats ở Tây Tạng và Exile

Nguyên quán của Marpa Lotsawa là ở vùng Lhodrak, miền nam Tây Tạng. Gần đó, người ta vẫn có thể nhìn thấy tòa tháp 9 tầng được xây dựng bởi đệ tử trung tâm của ngài, Milarepa. Milarepa, yogi vĩ đại nhất của Tây Tạng, đã thực hành tại nhiều hang động trên núi khác nhau trên dãy Himalaya, không chỉ ở Tây Tạng, mà còn ở một số vùng của Neapal.

Ngài Gampopa, đệ tử trung tâm của Milarepa, đã xây dựng tu viện của mình tại Dhaklha Gampo, trong khu vực Dhakpo ở miền nam Tây Tạng, nơi trở thành trụ sở tu viện đầu tiên của hệ phái Kagyu. Đây là những chỗ ngồi hoặc nơi linh thiêng nhất của tổ tiên của hệ phái Kagyu.

Tất cả các đệ tử chính của Gampopa và các học trò của Phakmo Trupa đã phát triển các vị trí của tu viện trên khắp Tây Tạng. Một trong những trụ sở chính là Tu viện Tsurphu, trong thung lũng Tölung của miền trung Tây Tạng, được thành lập bởi Karmapa Düsum Khyenpa Đệ nhất (1110-1193).

Đây đã trở thành một trong những vị trí quan trọng nhất của toàn bộ hệ phái Kagyu, và được duy trì nơi này trong suốt nhiều thế kỷ. Khi sống lưu vong, Đức Pháp Vương Gyalwang Karmapa thứ 16 đã thành lập Tu viện Rumtek ở Sikkim, Ấn Độ, nơi đã trở thành trụ sở chính và là địa điểm quan trọng nhất của hệ phái Kagyu lưu vong.

Một số trụ sở quan trọng nhất được duy trì liên tục khác của hệ phái Kagyu là:

Nhiều tu viện trong số này đã bị phá hủy vào năm 1959, trong cuộc tấn công vào Tây Tạng hoặc sau đó vào thời điểm Cách mạng Văn hóa. Hiện chúng đã được xây dựng lại toàn bộ hoặc một phần với sự giúp đỡ của những người Tây Tạng tận tụy tại địa phương cũng như sự hỗ trợ từ các cộng đồng Phật giáo ở Trung Quốc hoặc bên ngoài.

Các đạo sư từ những tu viện này cũng đã thành lập các trụ sở lưu vong của họ ở Ấn Độ, Nepal và Bhutan, từ đó họ bảo tồn dòng truyền thừa và đào tạo các thế hệ Lạt ma trẻ hơn và các đạo sư tái sinh.

Đức Pháp Vương Gyalwang Karmapa thứ mười sáu là người đứng đầu dòng truyền thừa Kagyu ở Tây Tạng và Ấn Độ lưu vong. Hóa thân của Ngài, Đức Pháp Vương Gyalwang Karmapa thứ mười bảy Ogyen Trinley Dorje, sinh ra ở vùng Lhathok thuộc tỉnh Kham ở miền đông Tây Tạng và được giáo dục ban đầu theo truyền thống Kagyu tại Tsurphu, Tây Tạng.

Xem bài viết này trên Instagram

Bài viết do @karma_lodro_gyatso_yip chia sẻ

Đức Ngài đã chạy trốn khỏi sự kiểm soát của Trung Quốc ở Tây Tạng vào tháng 1 năm 2000. Ngài hiện đang cư trú tại Dharamsala, Himachal Pradesh, Ấn Độ, và đang tiếp tục nhận sự truyền thừa và giáo dục đầy đủ từ các đệ tử cao cấp của Đức Pháp Vương Gyalwang Karmapa thứ 16.